Acht vragen aan onze rijzende mediaster Jochem Wieringa ✨
Plus edities in Amsterdam en Amersfoort
🎟️ Reserveer hier alvast je kaartjes voor de psychologie-editie van de Tien Procent Club in Amsterdam op 11 februari. Met o.a. Tom de Bruyne, Paul Smeets en Cyril van Sterkenburg.
🎟️ Op 13 maart is er een beginnerseditie van de Tien Procent Club in Amersfoort over de uitgangspunten van effectief doneren.
🎧 Luistertip: onze directeur Jasmijn Andringa werd geïnterviewd door Joram Kaat en Talitha Muusse in de Life Rules podcast.
Jochem Wieringa is niet alleen angel-investeerder en mede-oprichter van de Tien Procent Club, hij heeft ook een illuster levenspad bewandeld. Hij werkte o.a. bij Hyves, richtte zelf twee startups op (telecombedrijf Bliep en dronestartup Aerovinci) en startte een succesvol investeringsfonds.
Hij komt ook steeds vaker in de media. Zo was hij onlangs te gast bij Met Nerds om Tafel.
Tijd voor wat vragen!
Jochem, wat was je grootste donatie van 2024?
De Tien Procent Club zelf! De reden is dat voor elke euro die in de Club is gestoken er zo’n acht euro naar de meest effectieve goede doelen is gegaan. In andere woorden: mijn donaties aan de Tien Procent Club bleken zelfs effectiever dan als ik rechtstreeks aan andere effectieve goede doelen had gedoneerd.
Voor de rest van m’n donaties laat ik me grotendeels leiden door charity evaluators. Uitzondering hierop is corruptiebestrijding, daar bestaat helaas nog geen evaluator voor.
Klinkt als veel werk om dat zelf uit te zoeken.
Ik ben fan van het idee van drie potjes. Potje 1 is voor jezelf. Potje 2 voor goede doelen die je een warm hart toedraagt. Potje 3 is voor de meest effectieve goede doelen, daar optimaliseer je voor ‘rendement’.
Corruptie is een thema dat me aan het hart gaat, want het is zand in de motor van vrijwel alle goede doelen. Het maakt me ook gewoon boos! Bij gebrek aan charity evaluators heb ik zelf een aantal goede doelen binnen dit thema uitgezocht. Op basis van de principes achter effectief doneren - de drie O’s - heb ik bepaald welke daarvan de effectiefste zijn. Mijn analyse is natuurlijk lang niet zo volledig of nauwkeurig als het werk van een charity evaluator, dus ik zie mijn donaties op dit thema als potje 2,5.
Wat is je meest onconventionele donatie?
Een organisatie waarvan ik denk dat deze behoorlijk effectief is binnen het thema corruptiebestrijding is het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ). Dat is de organisatie achter de Panama Papers en veel andere baanbrekende onderzoeksjournalistiek. Hoewel ik mijn eigen onderzoek heb gedaan ben ik erg benieuwd wat een charity evaluator daarvan zou vinden.
Kan je iets vertellen over het raamwerk achter je donaties? En hoe verschilt dit van de norm?
Ik noemde net al de drie O’s. Als het doel zich richt op een Omvangrijk, Oplosbaar en Onderbelicht probleem dan is het waarschijnlijk effectiever dan een goed doel dat niet deze maatstaven gebruikt.
De meeste traditionele goede doelen scoren misschien wel op één of twee, maar niet op alledrie deze O’s hoog. Het zijn vaak ofwel lokale goede doelen, of goede doelen waar nog geen efficiënte oplossing bestaat. En de bekende goede doelen die wel een groot en oplosbaar probleem aanpakken zijn niet onderbelicht.
Waarover ben je van gedachten veranderd sinds je effectief bent gaan doneren?
Voor mij was het besluit om effectief te gaan doneren het begin van een rabbit hole. Vrij snel na dat besluit hebben we de Tien Procent Club opgericht. De inspiratie daarvoor was tweeledig: aan de ene kant zochten we gewoon een fijne groep mensen om met elkaar verdieping en inspiratie te vinden rondom ons eigen voornemen om effectief te doneren. Dat was de reden om de eerste paar Tien Procent Club bijeenkomsten te organiseren. Aan de andere kant begon ik later ook in te zien dat de Tien Procent Club op zichzelf een manier is om impact te maken. Dat was de inspiratie om het te laten groeien tot veel meer dan alleen onze “eigen” bijeenkomsten.
Het nadenken over effectieve impact is ook doorgeslagen naar mijn werk. Ik runde een Venture Capital fonds. Plat gezegd bestaat zo’n bedrijf vooral om rijke mensen rijker te maken. Dat gaf me ineens geen voldoening meer. Een jaar of drie geleden heb ik het roer volledig omgegooid door weg te gaan bij dat fonds, en me te richten op impact investeren. Al snel kwam ik erachter dat impact investeren in de meeste gevallen niet veel meer is dan vinkjes zetten in een “ESG” checklist. Toen heb ik de principes achter effectief doneren, de drie O’s, toegepast op mijn werk als impact investeerder. Dit veranderde totaal hoe ik naar investeren en naar mijn werk in het algemeen kijk. Het heeft ertoe geleid dat ik vooral in landen en industrieën ben gaan investeren die de meeste andere investeerders te riskant vinden, bijvoorbeeld in Afrika, of in innovatieve technologie die potentieel enorme impact op klimaat of gezondheid kan hebben.
Uit welke aspecten van doneren haal je het meeste plezier?
Doordat ik me tegenwoordig veel beter verdiep in de effectiviteit van de goede doelen waar ik aan geef, heb ik ook een veel beter gevoel bij wat ze doen. Ik voel me meer betrokken en weet dat mijn geld supergoed besteed wordt. Ik doneer nu uit volle overtuiging in plaats van aan een willekeurige collectant voor een doel dat me eigenlijk niet zoveel boeit. Die overtuiging voelt goed en geeft me zelfs een soort zingeving.
Hoe kijk je naar het financieren van gevestigde organisaties versus het oprichten van nieuwe?
Ik ben groot voorstander van het financieren van nieuwe organisaties. De grootste problemen in de geschiedenis zijn vaak opgelost door innovaties. Vaak zijn nieuwe, kleine organisaties veel beter in staat innovatief te denken dan oude organisaties die al tientallen jaren min of meer hetzelfde doen.
Warren Buffet denkt dat de meeste mensen het beste af zijn met simpel indexbeleggen. Heb jij nog tips voor mensen die gewoon willen beginnen met effectief doneren en daar minimaal tijd aan kwijt willen zijn?
Zeker! De stichting Doneer Effectief maakt het je erg makkelijk om te doneren aan de meest effectieve goede doelen. Je hoeft alleen maar te kiezen welk thema je belangrijk vindt. Ik geef zelf ook een deel van mijn donaties via de website doneereffectief.nl